Andrzej Sapkowski to jeden z najsłynniejszych współczesnych polskich pisarzy i twórca siedmiotomowej sagi o wiedźminie Geralcie z Rivii, będącej podstawą popularnej serii gier wideo i serialu Netflix.
Autor „Wiedźmina” urodził się w Łodzi 21 czerwca 1948 roku. Po ukończeniu Wydziału Handlu Zagranicznego Instytutu Łódzkiego w 1972 roku dołączył do firmy Skórimpex, która dostarczała futra na Zachód. Wybitne zdolności językowe i częste wyjazdy zagraniczne pozwoliły Sapkowskiemu opanować kilka języków obcych, w tym rosyjski, niemiecki, angielski i czeski. Ponadto pisarz nabył niezwykłe hobby: podczas gdy jego koledzy przewozili do PRL-u deficytowy sprzęt AGD, RTV, buty i ubrania prestiżowych europejskich marek, on kupował paczki książek – przede wszystkim anglo-amerykańskiego science fiction. Wśród tych zakupów znalazło się również miejsce na wielotomowe epopeje fantasy, jednak pisarz znacznie częściej czytał „klasyczne” science fiction.
Pierwszą oficjalną publikacją Sapkowskiego było tłumaczenie opowiadania Cyrila Kornblata „Słowa guru”, opublikowane w połowie lat 80. na łamach pisma „Fantastyka”. W tym samym miesięczniku w 1986 roku ukazało się debiutanckie opowiadanie Sapkowskiego „Wiedźmin”. W jednym ze swoich wczesnych wywiadów pisarz mówił, że chciał opowiadaniem sprawić przyjemność synowi, który był stałym czytelnikiem pisma.
Historia o Geralcie stała się hitem, a wydawcy natychmiast zażądali kontynuacji. W kolejnych latach powstał więc tuzin opowiadań, które złożyły się na pierwsze dwa tomy sagi o wiedźminie: „Ostatnie życzenie” i „Miecz przeznaczenia”. W sumie seria obejmuje siedem książek – ostatnia z nich, „Pani Jeziora”, została wydana w języku polskim w 1999 roku.
Przed ukończeniem „Wiedźmina” Sapkowski zaczął zbierać materiały do swojego kolejnego cyklu, sagi Reynevana, obejmującego trzy powieści. Akcja trylogii toczy się w Europie w pierwszej połowie XV wieku podczas powstania husyckiego. Sam autor określił gatunek powieści jako awanturniczy, historyczno-fikcyjny. Nieprzypadkowo też część „Narrenturm” (tłumaczona jako ‘Wieża Błaznów’) została uhonorowana Nagrodą Janusza Zajdla, a tom „Lux perpetua” – nagrodą SFinks dla najlepszych polskich powieści fantasy 2002 i 2006 roku.
Na tym zakończył się aktywny etap w twórczości Andrzeja Sapkowskiego. W ciągu następnych 15 lat polski klasyk napisał tylko jedną powieść, niezależny od fabuły sequel „Wiedźmina”, „Sezon burz” – książka powstała pod presją wydawców. Ukazała się w 2013 roku i została dość chłodno przyjęta przez czytelników. Ponadto w 2009 roku Sapkowski wydał niemal realistyczną powieść „Żmija” poświęconą dziwnym wydarzeniom w Afganistanie w latach 80., której bohaterem był Pavel Levart, sowiecki żołnierz o polskich korzeniach.
Seria o wiedźminie do dziś jest jedną z najlepszych polskich historii fantasy, a dzięki grom i serialowi zyskała rzesze fanów na całym świecie. Wkład Sapkowskiego w rozwój literatury fantastycznej nie tylko na gruncie rodzimym jest porównywalny z osiągnięciami Tolkiena – nie bez powodu często porównuje się obu tych autorów. Stworzyli ogromne światy ze swoją historią, kulturą i językami, dużo czerpali z mitologii i folkloru różnych krajów. W efekcie powstali bohaterowie kultowi, którzy w kanonie fantastyki zajmują szczególne miejsce, a same dzieła mają ogromny potencjał jako materiał źródłowy dla seriali, filmów, animacji, gier czy komiksów.
Zdj. główne: Sara The Freak/unsplash.com
